Andropoz: Bir Değişim Hikâyesi

Yağmur Taylan ve Durul Taylan’ın yönettiği Andropoz, 7 Ekim’den beri Netflix’te izleyicisiyle buluşuyor. Dizinin baş rolünü ise Engin Günaydın ve Derya Karadaş paylaşıyorlar. Güldürürken düşündüren bu dizinin senaristi ise Engin Günaydın. Oynadığı karakterlere hayat verme konusundaki başarısını yazarlıkta da gözler önüne seriyor Andropoz‘la. Bölüm sayısı 6 olan bu dizi, bölüm sürelerinin de makul olması nedeniyle sürükleyip götürüyor seyircisini. Marmaris sokaklarında bir adamın kendini bulma çabasını heyecanla seyrediyoruz.

Andropoz Nasıl Görünür?

Dizi 50 yaşında bir adam olan Yusuf’un yaşlanma fikriyle mücadelesini anlatıyor. Yusuf Andropoz’un etkisiyle saçlarını boyuyor, kıyafetlerini renklendiriyor. Bunların yanında etrafındaki herkese en önemli düşmanının zaman olduğunu anlatıyor. Ve kaybettiğini düşündüğü yılların acısını çıkarmak için yollar arıyor.

Marmaris’in büyüleyici bir öğleden sonrasında ise motoruyla evinin kapısına dayanıp karısı Meryem’i bira içmeye götürüyor. Bunu yapmasını hayretle karşılıyor Meryem. Böylesine güzel bir teklifi bile falında çıkan kara bulutlarla özdeşleştiriyor. Meryem belli etmese de Yusuf’un değişimi onu korkutuyor.

Yıllardır sıradan bir aile babası olan Yusuf, Meryem’e ”happy hour” kavramından bahsediyor ve bu hayata yaşamaya geldiklerini vurguluyor. Meryem ise midesinin bulandığını söyleyerek içmeyi reddetse de atlıyor kocasının arkasına. Yusuf yol boyunca belki de hayatı boyunca hiç söylemediği gibi “seni seviyorum” diye haykırıyor karısına. Meryem ise utanıp gülerek Yusuf’un ağzını kapatıyor. Türk aile yapısını özetleyen bu sahne, değişimin temel olarak nereden başladığını vurguluyor. Seyircide tatlı bir tebessüm bırakıyor.

Taşlar Yerinden Oynuyor

İskelede sarılıp biralarını yudumlayan çiftimiz gelecekleri ve geçmişleri hakkında konuşuyorlar. Meryem Yusuf’un değiştiğini ima edince Yusuf artık mutlu olmaya karar verdiğini söylüyor. Ve Meryem’in gözleri doluyor. O kadar yıl onun yanında mutlu olmadığı fikriyle sarsılıyor.

En nihayetinde Yusuf, Meryem’i derinden sarsan teklifini yapıyor. Yani evlendiklerinden beri yaşadıkları evi ve baba yadigarı dağ evini satmayı teklif ediyor. Tüm bunların parasıyla da iskelenin dibindeki deniz gören evi almak istediğini söylüyor. Bu konuşmanın sonucunda Meryem, Yusuf’un hasta olduğundan ve öleceğinden şüpheleniyor. Fakat bu fikrini Yusuf dışında herkese söylüyor.

Andropozunu doruklarında yaşayan Yusuf dünyaya iz bırakmak istiyor. Bu nedenle sevdiği insanlara sıkı sıkıya sarılıyor. Ve ailesiyle neredeyse hiç fotoğrafı olmadığını fark ediyor. Yusuf sevdiklerine yeterince sevgi gösteremediğini düşünüyor. Fakat yıllardır eksik bıraktığı her şeyi bir anda tamamlamaya çalışınca işler sarpa sarıyor. Ve bu durum Meryem’in psikolojisini altüst ediyor.

Yusuf’un çocuklarıyla fotoğraflar çekildiğini gördüğünde donuk bir yüzle onlara katılsa da içi kan ağlıyor, uykuları kaçıyor. Bir de bunun üzerine Yusuf’un banyoda gizli gizli fotoğraflar çektiğini gören Meryem gözünü karartıyor. Ve Yusuf’u takip etmeye başlıyor. Böylece onun hastaneye geldiğini görüyor ve dünyası başına yıkılıyor.

Andropoz, toplumun pek çok problemine başarıyla parmak basan bir yapım. Bunlardan en önemlisi ise iletişimsizlik. Ve konuşmak yerine varsayımlarda bulunmak. Meryem tam olarak bunu yapıyor. Ve yas tutmaya başlıyor. Hatta çocuklarını karşısına alıp babalarının çok hasta olduğunu anlatıyor. Fakat bundan kimseye bahsetmemeleri gerektiğini söylüyor. Ama tabii ki çocuklar onu dinlemiyorlar ve tüm arkadaşlarına anlatıyorlar.

Kulaktan kulağa hızla yayılan bu bilgi Yusuf’un kardeşi Fadime’yi perişan ediyor. Zaten evliliğinde sorun olduğunu gördüğümüz Fadime’nin en büyük dertlerinden biri abisinin hastalığı oluyor. Bunun üzerine kocası Halit duruma el atmakta gecikmiyor.

”Babalar Yalnızdır.”

Andropoz’un benim için en etkileyici sahnelerinden biri Halit’in Yusuf’u rakı içmeye götürdüğü sahne oldu. Bu sahnede bildiğimiz ama kendimize bile itiraf edemediğimiz bir gerçekle yüzleşiyoruz. Halit, Yusuf’un hasta olduğunu itiraf etmesi için onu konuşturmaya çalışırken hayatta herkesin bir psikoloğu olduğunu söylüyor. ”Çocuklar arkadaşlarıyla, kadınlar komşularıyla konuşur her şeyi fakat babalar yalnızdır.” diye bitiriyor cümlesini. Bu cümle bir dakika boyunca tavanı izlememe neden oluyor ve düşünüyorum. Özellikle babaların dertleşmek konusunda ne kadar çekingen olduğunu fark ediyorum.

Tüm bunların yanında insanların birbirlerine “seni seviyorum” diyemediklerini fark ediyoruz. İlk bölümde özellikle değiniliyor bu konuya. Yusuf karısına onu sevdiğini söylediğinde Meryem bunu abes karşılıyor. Hatta kocasının öleceğini bile düşünüyor. Sonraki sahnelerden birinde ise Halit, sarhoşken Yusuf’a onu sevdiğini söylüyor ve Yusuf’un tepkisi beni şaşırtıyor. Senelerdir tanıdığı arkadaşının o kelimesi Yusuf’un homofobisini tetikliyor. Ve onu sevdiğini söyleyen dostuna beklenmedik bir tepki veriyor. Daha sonra da Halit’in içinden gelerek söylediği o masum cümle başına bela oluyor.

”Andropoz” Toplumu Korkusuzca Eleştiriyor

Andropoz, karakter yaratımı bakımından oldukça başarılı bir dizi olarak çıkıyor seyircisinin karşısına. Toplumsal sorunlara karakterlerin yaşayış şekliyle parmak basıyor. Bu sorunlardan bazıları aile içinde bireysellik. Bununla birlikte gelişen çıkar ilişkileri bir tokat gibi seyircinin yüzüne vuruluyor. Başlangıçta babalarının öleceğini düşünerek üzülüyor çocuklar. Fakat bu üzüntü kısa süre sonra yerini çıkarcı tavırlara bırakıyor.

Özellikle zenginliğe karşı zaafı olan ailenin kızı Akya, kardeşiyle mal paylaşımı üzerine konuşuyor. Hatta sevgililerini seçerken bile mal varlıklarıyla değerlendiriyor. Fakat ailesi onun bu tavırları karşısında yalnızca onu görmezden geliyorlar. Bu noktada da iletişimsizlik göze çarpan en önemli faktör oluyor.

Karakterler üzerinden yapılan eleştiriler bununla da sınırlı kalmıyor. Mesela cinsel yönelimlere halkın bakış açısı oldukça doğru bir noktadan eleştiriliyor. Halit karakteri oldukça erkeksi ve maço bir imaj çiziyor. Fakat içki masasında Yusuf’a gençliğinde yaptıklarıyla ilgili verdiği sır ortalığı karıştırıyor. Hatta kardeşi gibi gördüğü Yusuf’a onu sevdiğini söylediğinde yanlış anlaşılıyor. Bu olay ön yargıların ve dedikodunun insan hayatını mahfeden olaylara yol açabileceğinin göstergesi oluyor.

Karısına olayları çarpıtarak anlatan Yusuf, Halit’in eşi Fadime tarafından yanlış anlaşılmasına, hatta terk edilmesine neden oluyor. Fakat terk edilmesinin nedeninin altında ise başka sorunlar yatıyor. Şiddet eğilimi olan ve bir alkolik olan Halit’in terk edilebilmesi kadınlara güç veriyor. Bu noktada Fadime bir değişim geçiriyor ve hayatını yaşayabilmek için kararının arkasında duruyor.

Dönüşüm

Andropoz, değişim geçirmenin hikâyesi. Halit ise değişimini tamamlayamamaktan yakınan bir karakter. Dışarıdan çok güçlü göründüğünü zanneden Halit değişip istediği gibi bir hayat yaşarsa gücünü kaybedeceğine inanıyor içten içe. Ve değişiminin temeli Fadime onu terk ettikten sonra ölümle burun buruna geldiğinde atılıyor. En nihayetinde de hayat dolu ve herkese sevgiyle yaklaşan bir karakter karşımıza çıkıyor.

Aile ilişkilerinde erkek çocuğun babayla olan ilişkisi irdeleniyor. Bu noktada Yusuf başarılı bir ebeveyn olmaya çalışırken zaman zaman baltayı taşa vuruyor. Hem oğlu ona her şeyini anlatsın istiyor hem de korkularına yenik düşüp zaman zaman onu daraltıyor. Bir ilişkisi olması konusunda ona destek oluyor gibi davransa da paranoyası sevincinin önüne geçiyor. Fakat oğlu Velihan bu durumun da üstesinden sevgiyle geliyor.

Yusuf zaman zaman işleri çığırından çıkarıyor. Hatta bir sahnede oğlunun sigara içtiğine adı gibi emin olan Yusuf ona zorla sigara ikram ediyor. Çocuk gerçeği söylüyor fakat babasını inandıramıyor. Sigaradan sonra öksürük tutmasıyla birlikte Yusuf oğlunun sigara içmediğini anlıyor. Zaman içinde oğluna güvenmeye başlıyor. Fakat fazla güven de başına büyük dertler açıyor.

Merak Unsurları

Andropoz, bir ceset görüntüsüyle açılıyor. Happy yazılı bir boxer giyen bu ceset orta yaşlı bir adama ait. Fakat adamın yüzü görünmüyor. Bu noktada akla ilk olarak ana karakterin birini öldürmüş olabileceği fikri geliyor. Bir nakış gibi işlenen senaryosuyla Andropoz, birkaç bölüm içinde kimin ölmüş olabileceğine dair tahmin yürütmemizi sağlıyor.

Ölü bir adamla ilgili söylentiler dizinin ilk bölümünden itibaren başlıyor. Fadime’nin Meryem’e baktığı falda ölen birini görmüş olması Meryem’in de Fadime’nin de dilinden düşmüyor dizi boyunca. Batıl bir inancın metafor olarak kullanılması da dizinin mizah seviyesinin kalitesini arttıran önemli bir unsur oluyor.

Andropoz, özellikle halk arasında erkeklerin en çok eşlerini aldattığı dönem olarak biliniyor. Ve bu yapım ilk dakikalarından itibaren Yusuf’un Meryem’i aldatıp aldatmayacağını merak ettiriyor seyircisine. Özellikle Ahu isimli bir kadının Yusuf’u parmağında oynatmaya çalışması, klişe bir aldatma hikayesinin başladığını hissettiriyor. Fakat bu olay da klişeleşmiş bir olay örgüsüyle sonlanmıyor. Bu da dizinin akılda kalıcılığını arttırıyor.

Denizi Görmek

Andropoz‘un ilk bölümünde Yusuf’un söylediği bir cümle aklıma kazındı. Yusuf Meryem’e senelerdir Marmaris’te yaşadıklarını fakat hayat akıp giderken denizi bile görmediklerini söylüyordu. Aslında hepimiz güzelliklerin içinde yaşasak bile bunu fark etmeyecek kadar ciddiye alıyoruz yaşamayı. Bu cümle beni etrafıma daha dikkatli bakmam konusunda teşvik etti. Ayrıca diziyi izlerken yaşanan onca sıkıntının ardından bu ailenin denizi görebileceğine inandım her sahnede. Ve bizler için de denizi görmeyi, hayallerimize kavuşmayı diledim.

Bir denize kavuşma hikâyesi Andropoz. Çılgınca işlenen, seyirciyi sürükleyip götüren anlamlı bir dizi. Tıpkı Uysallar gibi bir solukta bitirebileceğiniz ve ardından zihninizde birkaç cümle bırakacak bir Netflix yapımı.